ಐಎಎಸ್ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ಅಡ್ಡ ಪ್ರವೇಶ: ಪ್ರಸ್ತಾವನೆ ಏನು ಮತ್ತು ಅದು ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೇನು?

ಐಎಎಸ್ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ಅಡ್ಡ ಪ್ರವೇಶ: ಪ್ರಸ್ತಾವನೆ ಏನು ಮತ್ತು ಅದು ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೇನು?

ಕೇಂದ್ರ ಲೋಕಸೇವಾ ಆಯೋಗ (UPSC) ಲ್ಯಾಟರಲ್ ಎಂಟ್ರಿ ಮೂಲಕ ವಿವಿಧ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ 45 ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಜಾಹೀರಾತನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತ್ತು. ಜಂಟಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ, ನಿರ್ದೇಶಕ ಮತ್ತು ಉಪ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಈ ಹುದ್ದೆಗಳನ್ನು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 17, 2024 ರೊಳಗೆ ಭರ್ತಿ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಲ್ಯಾಟರಲ್ ಎಂಟ್ರಿ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ತುಂಬಲು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅಧಿಕಾರಶಾಹಿ ಸೆಟಪ್‌ನ ಹೊರಗಿನಿಂದ  ತಜ್ಞರು ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿಪರರನ್ನು ತರಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಮಾಹಿತಿ

ಲ್ಯಾಟರಲ್ ಎಂಟ್ರಿ ಎಂದರೇನು?: ಲ್ಯಾಟರಲ್ ಎಂಟ್ರಿ ಎಂದರೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ನಾಗರಿಕ ಸೇವೆಗಳ ಹೊರಗಿನ ವೃತ್ತಿಪರರನ್ನು ಸರ್ಕಾರಿ ಪಾತ್ರಗಳಿಗೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಧ್ಯಮ ಅಥವಾ ಹಿರಿಯ-ಹಂತದ ಹುದ್ದೆಗಳಲ್ಲಿ ನೇಮಕ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಧಾನವು ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಪರಿಣತಿಯನ್ನು ತುಂಬುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಜಾಹೀರಾತಿನ ವಿವರಗಳು: ಉದಯೋನ್ಮುಖ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು, ಪರಿಸರ ನೀತಿ, ಫಿನ್‌ಟೆಕ್, ಸೈಬರ್‌ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಶಕ್ತಿಯಂತಹ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಲಾದ ಸ್ಥಾನಗಳು. ಖಾಸಗಿ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಅರ್ಹರಾಗಿದ್ದು, ಖಾಸಗಿ ವಲಯದವರನ್ನು ಗುತ್ತಿಗೆ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳನ್ನು ಡೆಪ್ಯೂಟೇಶನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಹಿನ್ನೆಲೆ ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನ: ಸರ್ಕಾರಿ ಪಾತ್ರಗಳಿಗೆ ಲ್ಯಾಟರಲ್ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು 2018 ರಲ್ಲಿ ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರವು ಮೊದಲು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿತು, ಆದರೂ ಈ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ 2005 ರಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಆಡಳಿತ ಸುಧಾರಣಾ ಆಯೋಗವು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದೆ. ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ, 63 ನೇಮಕಾತಿಗಳನ್ನು ಲ್ಯಾಟರಲ್ ಎಂಟ್ರಿ ಮೂಲಕ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

ಪರಿಣಾಮಗಳು

ಟೀಕೆ ಮತ್ತು ವಿವಾದ: ಪ್ರಸ್ತಾಪವು ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ವಿವಾದವನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಸೇವಾ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳಿಂದ. ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳು (ಎಸ್‌ಸಿಗಳು), ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳು (ಎಸ್‌ಟಿಗಳು), ಇತರ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳು (ಒಬಿಸಿಗಳು) ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ (ಇಡಬ್ಲ್ಯೂಎಸ್) ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾದ ಸ್ಥಾಪಿತ ಮೀಸಲಾತಿ ನೀತಿಗಳನ್ನು ಲ್ಯಾಟರಲ್ ಎಂಟ್ರಿ ಬೈಪಾಸ್ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ವಿಮರ್ಶಕರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಮೀಸಲಾತಿ ನೀತಿಗಳ ಮೇಲೂ ಪರಿಣಾಮ: ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಖರ್ಗೆ, ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಪ್ರತಿಪಕ್ಷಗಳ ನಾಯಕರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಕೋಟಾ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸದೆ ಈ ಹುದ್ದೆಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದರು. ಇದು ಸರ್ಕಾರದ ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೆ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಅವರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಮಾಡಬಹುದ್ದಾದೇನು?

ನೇಮಕಾತಿ ನಿಯಮಾವಳಿಗಳ ಪರಾಮರ್ಶೆ: ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ, ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುವತ್ತ ಗಮನಹರಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಸರ್ಕಾರದ ಹೊರಗಿನ ನೇಮಕಾತಿಯ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದಾಗಿ ಸರ್ಕಾರ ಸೂಚಿಸಿದೆ. ಈ ಪರಿಶೀಲನೆಯು ಮೀಸಲಾತಿಯ ಕುರಿತು ಎದ್ದಿರುವ ಕಳವಳಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಲ್ಯಾಟರಲ್ ಪ್ರವೇಶ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.

ಪರಿಣತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯವನ್ನು ಸಮತೋಲನಗೊಳಿಸುವುದು: ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತಾ, ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯದ ತತ್ವಗಳೊಂದಿಗೆ ಸರ್ಕಾರಿ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಪರಿಣತಿಯ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಸಮತೋಲನಗೊಳಿಸುವುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ಇದು ಪಾರ್ಶ್ವ ಪ್ರವೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಪಾರದರ್ಶಕ ಮತ್ತು ಅಂತರ್ಗತ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ, ಮೀಸಲಾತಿ ನೀತಿಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ಇತರ ನಿದರ್ಶನಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಗಳು

ಇತರ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಲ್ಯಾಟರಲ್ ಎಂಟ್ರಿ: ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಂತಹ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಲ್ಯಾಟರಲ್ ಎಂಟ್ರಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ವೃತ್ತಿಪರರು ಸರ್ಕಾರಿ ಪಾತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ನಡುವೆ ಚಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ "ತಿರುಗುವ ಬಾಗಿಲು(revolving door" model)" ಮಾದರಿಯು ಆಸಕ್ತಿಯ ಸಂಭಾವ್ಯ ಸಂಘರ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನೀತಿಯ ಮೇಲೆ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕಾಗಿ ಟೀಕೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿದೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಂದರ್ಭ: ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪಾರ್ಶ್ವ ಪ್ರವೇಶ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಹಿಂದೆ ಪ್ರತಿರೋಧವನ್ನು ಎದುರಿಸಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ನಾಗರಿಕ ಸೇವಾ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಮೀಸಲಾತಿ ನೀತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಅದರ ಪ್ರಭಾವದ ಬಗ್ಗೆ ಕಳವಳವಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ವಿವಾದವು ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಾಗ ವಿಶೇಷ ಪರಿಣತಿಯನ್ನು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹೇಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸುವುದು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ವಿಶಾಲವಾದ ಚರ್ಚೆಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.

ಕಡೆನುಡಿ

ಹಿರಿಯ ಸರ್ಕಾರಿ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ಪಾರ್ಶ್ವ ಪ್ರವೇಶದ ಪ್ರಸ್ತಾಪವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಿಸಿಯಾದ ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದೆ, ಇದು ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ, ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಸೇವೆಗಳ ಸಮಗ್ರತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಾಪಕ ಕಾಳಜಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಆಯಾಯ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪರಿಣತಿಯ ಅಗತ್ಯವು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದ್ದರೂ, ಯಾವುದೇ ನೇಮಕಾತಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಈಕ್ವಿಟಿಯ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯುವುದು ಮತ್ತು ಸ್ಥಾಪಿತ ಮೀಸಲಾತಿ ನೀತಿಗಳನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸದಿರುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಸರ್ಕಾರವು ಲ್ಯಾಟರಲ್ ಎಂಟ್ರಿ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ನಾಗರಿಕ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಯುತ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯದ ಅಗತ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಬಾಹ್ಯ ತಜ್ಞರ ಸೇರ್ಪಡೆಯನ್ನು ಸಮತೋಲನಗೊಳಿಸಲು ಒಂದು ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

ಎಲ್ಲಕ್ಕೂ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿನಿದಿತ್ವಕ್ಕಿಂತಲೂ ಪರಿಣಿತಿಯು ದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಪೂರಕ ಎನ್ನುವುದನ್ನೂ ಕೂಡ ನಾವು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.